Cơn lốc xe máy giá rẻ đã từng quét qua Việt Nam và để lại sự xáo trộn rất lớn cho thị trường trong nước. Vì vậy sự tràn lan của “xe điện made in Trung Quốc” đang khiến nhiều chuyên gia và DN lo ngại.

Kịch bản xe máy có lặp lại?

Đầu những năm 2000 cơn lốc xe máy giá rẻ mà chủ yếu là từ Trung Quốc thổi vào thị trường Việt Nam. Hàng trăm doanh nghiệp tư nhân đua nhau nhập khẩu linh kiện rồi lắp ráp mà không có nền tảng về kỹ thuật, công nghệ lắp ráp hay sản xuất.

{keywords}

DETECH MOTOR đầu tư hàng trăm tỷ đồng cho dây chuyền sản xuất xe điện ESPERO - DETECH

Hậu quả là, chính họ đã làm mất lòng tin của người tiêu dùng, đẩy người tiêu dùng quay lưng lại với sản phẩm của họ, đẩy thị phần xe máy nội địa xuống chỉ còn một phần không đáng kể chỉ còn 5 - 6% như ngày nay; đẩy chính bản thân họ tới chỗ kinh doanh thua lỗ, chuyển mặt hàng kinh doanh hoặc đóng cửa nhà máy…

Một số ít các nhà sản xuất kiên trì với định hướng phát triển của mình còn tồn tại được cho đến ngày nay, nhưng cũng đang phải kinh doanh trong tình trạng đầy khó khăn thách thức do phải khôi phục lại uy tín cho mặt hàng này.

{keywords}

Một góc dây chuyền sản xuất của DETECH MOTOR

Nói về thị trường xe điện Việt Nam hiện nay, ông Nguyễn Văn Phương, Phó trưởng Phòng Chất lượng xe cơ giới - Cục Đăng kiểm Việt Nam cho rằng: Không khó để nhận ra thị trường xe điện đã và đang lặp lại kịch bản tương tự như thị trường xe máy trước đây. Những năm 2007, 2008 xe điện bắt đầu thâm nhập thị trường Việt Nam, mà chủ yếu là ở thị trường phía Nam. Nhưng chỉ chưa đầy 2 năm sau đó nó đã không có được chỗ đứng trên thị trường Hệ lụy là, đến ngày nay, thị trường miền Nam gần như vẫn nói không với xe điện.

Ở miền Bắc, từ năm 2010 thị trường đã bắt đầu tiếp nhận dòng xe điện với các tín hiệu khá tích cực do sự tiện dụng của loại xe này. Đặc biệt năm 2014, 2015 đã đánh dấu những bước phát triển đáng kể về thị trường xe điện tại Việt Nam.

Tuy nhiên, vì lợi nhuận nên thói quen kinh doanh chụp giật, chạy theo lợi nhuận trước mắt, bất chấp chất lượng đã lại xuất hiện và ngày càng trở nên phổ biến. Hàng loạt các nhà sản xuất xe điện trong nước đã và đang thi nhau hạ giá bán để tranh giành thị phần mà bất chấp đến chất lượng sản phẩm của họ ra sao.

Bên cạnh đó, việc lắp ráp tràn lan của các các doanh nghiệp tư nhân tự nhập khẩu linh kiện rồi đi thuê lắp ráp; một số doanh nghiệp Trung Quốc thuê xưởng lắp ráp tạm thời tại Việt Nam; hàng nhái, hàng nhập lậu luồn lách đến mọi ngõ ngách của thị trường, "trốn" các thủ tục đăng kiểm chất lượng dẫn đến xe chất lượng kém bày bán tràn lan. Một thị trường xe điện hỗn độn đang làm đau đầu người tiêu dùng, khiến họ thấy hoang mang khi tìm mua xe điện.

{keywords}

Dây chuyền lắp ráp thành phầm xe điện Espero - DETECH

Tiếng còi” mang tên 1/7

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các ngành chức năng đã cùng vào cuộc nhằm lập lại trật tự trong kinh doanh xe điện. Ngày 22/10/2015 Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 54/2015/TT-BCA bổ sung quy định về đăng ký xe đối với xe mô tô điện, xe máy điện. Theo đó, kể từ mồng 1/7/2016 tất cả mô tô điện, xe máy điện không đăng ký sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo TS. Lương Hoài Nam, người đã có nhiều nghiên cứu chuyên sâu về thị trường ô tô, xe máy Việt Nam: Nếu chúng ta không quản lý chặt chẽ xe điện, khi đó người tiêu dùng sẽ chịu thiệt thòi, cơ quan chức năng không quản lý được chất lượng, nhà nước bị thất thu thuế, doanh nghiệp chân chính sẽ bị bóp nghẹt. Thị trường sẽ không thể có một thương hiệu xe điện Việt đúng nghĩa.

{keywords}

Công đoạn kiểm tra các thông số xe điện ESPERO mô phỏng theo tiêu chuẩn của Cục Đăng kiểm Việt Nam

Việc ban hành Thông tư số 54 là một động thái kịp thời của cơ quan chức năng, một mặt nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng, ngăn chặn tình trạng nhập lậu, trốn thuế, kịp thời ngăn chặn sự lộn xộn vàng - thau lẫn lộn của thị trường xe điện.

Ông Đinh Văn Bắc- Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn DETECH, Giám đốc Công ty TNHH ô tô xe máy DETECH chia sẻ: “Chúng tôi đã trải qua nhiều thăng trầm của thị trường xe máy trước đây, chịu sự ảnh hưởng lớn từ cách làm ăn chụp giật của một số đơn vị khác nên phải mất nhiều thời gian để lấy lại lòng tin của khách hàng đối với xe máy mang thương hiệu Việt.

{keywords}

Giới trẻ thích xe điện Espero - DETECH được sản xuất trong nước với chất lượng tốt, mẫu mã đẹp và bảo hành chính hãng

Đối với thị trường xe điện cũng vậy, sau một thời gian tăng trưởng nóng, thì chỉ có doanh nghiệp có nền tảng tốt, sản phẩm chất lượng, dịch vụ sau bán hàng tốt mới có thể trụ lại thị trường. Chúng tôi đặt mục tiêu đường dài, lấy chất lượng, dịch vụ sau bán hàng làm nền tảng cho phát triển bền vững. Chính vì vậy, trong sự lộn xộn của thị trường xe điện, thương hiệu xe điện made in Việt Nam - ESPERO của chúng tôi đã được người tiêu dùng tin tưởng và sử dụng. Tôi cho rằng việc thiết lập lại trật tự thị trường xe điện là điều rất cần thiết và cần sự quyết liệt của các cơ quan chức năng vì người tiêu dùng Việt Nam”.

Thị trường mô tô điện, xe máy điện sẽ còn những biến động, nhưng với “tiếng còi” mang tên “1/7” từ Thông tư số 54/2015/TT-BCA sẽ góp phần thiết lập lại trật tự của thị trường xe điện tại Việt Nam, bảo vệ người tiêu dùng và tránh lặp lại sự thất bại của thị trường xe máy nội trước đây.

Bách Minh