Xe quá tải kết hợp thời tiết cực đoan
Xe quá tải đang phá tan nhiều quốc lộ, tỉnh lộ và cả đường liên huyện.
Điển hình gần đây nhất là QL12, đoạn đi qua huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Xe quá khổ quá tải chở nguyên vật liệu xây dựng, phương tiện máy móc phục vụ đại dự án sắt thép Fomorsa thuộc KCN Vũng Áng khiến hàng chục km đoạn chạy qua huyện Kỳ Anh đang xuống cấp một cách thê thảm.
 |
Trên QL5, tình trạng xe chở quá tải cũng diễn ra phổ biến, nhất là các phương tiện xe container, xe kéo rơ - moóc trọng tải lớn xuất phát từ Hải Phòng với mật độ lớn.
Theo lãnh đạo Trạm Kiểm soát giao thông Hải Dương, đây chính là nguyên nhân khiến cho QL5 đang xuống cấp.
Vừa bàn giao, đưa vào khai thác chưa đầy 2 năm, nhưng đến nay Tỉnh lộ 4 đã xuống cấp nghiêm trọng với hàng trăm ổ trâu, ổ voi.
Theo Sở GTVT Đắk Nông, nguyên nhân là do các chủ phương tiện không tuân thủ quy định trọng tải.
Hàng ngày, tuyến đường oằn mình gánh chịu mức quá tải gấp rưỡi, thậm chí gấp đôi thiết kế.
Hay đường 21, con đường liên huyện dài khoảng 12 km thuộc địa bàn xã Tam An, huyện Long Thành và phường Tam Phước (TP Biên Hòa, Ðồng Nai) cũng trong tình trạng 'dở sống dở chết' khi bị xe tải hàng ngày cày nát mặt đường.
Theo báo cáo của ông Khuất Việt Hùng - Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ GTVT), chỉ từ 1/4 đến 23/5, sau khi đưa trạm cân lưu động vào sử dụng ở 63 địa phương, đã phát hiện tới 12.705 xe phạm lỗi quá tải trọng.
 |
| (Ảnh: VOV giao thông) |
Giải thích sâu hơn về việc này, chuyên gia về lĩnh vực GTVT cho biết, tải trọng xe quá lớn, vượt xa tải trọng tính toán làm “mỏi” liên kết trong vật liệu áo đường.
Khi mặt đường phải gánh tải trọng lớn hơn tải trọng thiết kế liên tục, kết hợp những thời điểm nhiệt độ cực đoan sẽ phá vỡ hoàn toàn kết cấu áo đường gây hư hỏng.
Thực tế cho thấy, trên một số quốc lộ có diễn ra tình trạng xe quá tải nhưng những tháng thời tiết mát mẻ thì hiện tượng lún nứt, vệt hằn bánh xe chưa xảy ra.
Nhưng khi trời nắng to, kết hợp mưa rào thì mặt đường lập tức bị hằn lún, hoặc nặng hơn là phá vỡ.
Tất cả các thử nghiệm về độ bền của bê tông nhựa đều thực hiện trong phòng thí nghiệm với điều kiện nhiệt độ nhỏ hơn hoặc bằng 60 độ C, đây được xem là điều kiện làm việc bất lợi nhất của vật liệu.
Ở nước ta, những ngày nắng nóng thì nhiệt độ mặt đường có thể lên tới 70 độ C, cá biệt có nơi lên đến 78 độ C. Khi đó, lớp bê tông nhựa làm việc trong điều kiện cực kỳ bất lợi và hư hỏng hoàn toàn có thể xảy ra.
Tiêu chuẩn lạc hậu
Hiện tại, hầu hết đường xá Việt Nam đều sử dụng bê tông nhựa để trải mặt. Bê tông nhựa là một hỗn hợp vật liệu, mỗi yếu tố cấu thành hỗn hợp này đều ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm, trong đó có nhựa đường là một thành phần chính tạo nên bê tông nhựa.
 |
Có thể thấy rõ, ở Việt Nam có các loại hình khí hậu, do vậy có nhiều chuyên gia đã đặt vấn đề phân vùng để khuyến cáo sử dụng loại nhựa đường phù hợp. Nhưng do “thói quen” về thiết kế và vấn đề giá thành nên vẫn sử dụng một loại nhựa đường cho mọi loại đường.
Một vấn đề nữa là thiếu các tiêu chuẩn về thời gian sử dụng tối đa bê tông nhựa cho các tuyến đường giao thông. Các chuyên gia đều khẳng định, tất cả các tuyến đường sau một thời gian lưu thông việc xuất hiện hiện tượng vệt hằn bánh xe là điều không thể tránh khỏi và hiện tượng này không chỉ xuất hiện ở Việt Nam.
Tuy nhiên, ở Việt Nam vẫn chưa đưa ra tiêu chuẩn về kiểm soát vệt hằn bánh xe. Nếu có quy định này thì có thể thông qua việc xác định chiều sâu vệt hằn sau số chu kỳ tác động tải trọng để tính ra thời gian khai thác tối đa của lớp bê tông nhựa, từ đó tính toán được thời gian sử dụng mỗi con đường, thuận tiện cho công tác duy tu, bảo dưỡng.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Theo ông Trần Kỳ Hình, Cục trưởng Cục Đăng kiểm, hiện có 61.000 xe tải có thùng lớn đã hoán cải trước đây mà hiện nay không thể hồi tố.
Như vậy, một số lượng lớn xe hoán cải như vậy đang lưu thông thì những con đường vẫn tiếp tục phải oằn mình chịu thêm sức nặng.
Theo nhiều ý kiến chuyên gia, tình trạng tiêu cực tại các trạm đăng kiểm mới là vấn đề cốt lõi gây ra tình trạng xe quá tải tràn lan.
 |
Ông Nguyễn Văn Huyện, khi đó là Chánh thanh tra Bộ GTVT cho biết, qua thanh tra tại 10 trạm đăng kiểm đã thấy nhiều vấn đề. Những chiếc xe tải được “làm luật” để chở gấp đôi, thậm chí gấp 3 tiêu chuẩn thì hỏi đường nào có thể chịu được sức nặng.
Trong năm 2014, Bộ GTVT thực hiện phương châm của Ủy ban ATGT Quốc gia là “Siết chặt công tác quản lý vận tải và tải trọng xe”, theo đó các địa phương đồng loạt ra quân, xử lý kiên quyết đối với tình trạng xe quá khổ, quá tải, cơi nới thành, thùng xe, với mục tiêu cuối cùng là để các chủ xe không thể chở quá tải.
Đức Trung
.svg){kind=icon}
