Quy định về thịt tươi sống không được bảo quản lạnh chỉ được bán trong vòng 8 tiếng đã gây ra hai hai luồng dư luận. Một mặt nó được ủng hộ vì đảm bảo an toàn vệ sịnh thực phẩm nhưng một mặt không mấy ai tin quy định này sẽ khả thi vì còn quá xa vời với thực tế.

Người bán, người mua đều bối rối

Tại khu chợ nông thôn Kim Xuyên (xã Hồng Lạc, Huyện Sơn Dương, Tỉnh Tuyên Quang) khi đề cập đến chuyện thịt và phụ phẩm bảo quản ở nhiệt độ thường chỉ được bày bán trong vòng 8 giờ kể từ khi giết mổ thì hầu hết tiểu thương đều hốt hoảng khi cho rằng, sau 8 giờ bán không hết chẳng lẽ vứt bỏ, như thế thì chỉ có sạt nghiệp.

Chị Đặng Thị Phương, chủ một quầy thịt cho biết: “Năm nay, kinh tế khó khăn, hàng thịt khó bán, hai người đã phải chung nhau mổ một con lợn lúc 4 giờ sáng. Thông thường, mỗi ngày bán được khoảng 30kg thịt, giảm một nửa so với 2 năm trước. Lợi nhuận cũng vì thế mà giảm theo”.

“Ai chẳng muốn bán hết sớm, nhưng quy định thế có mà bỏ nghề”, chị Phương nói

Cùng nỗi lo lắng, ông Nguyễn Văn Học – một người buôn bán nội tạng cho biết: “Quê chúng tôi nghèo, bán hàng dân dã, chấp hành hết thế nào được? Lấy đâu ra máy lạnh để tích trữ. Mà cả khu chợ chỉ có một người kiểm dịch, kiểm soát thế nào được hết”

Quy định về thịt tươi sống không được bảo quản lạnh chỉ được bán trong vòng 8 tiếng đã gây ra hai hai luồng dư luận.

Trước quy định mới, ngay cả những tiểu thương ở thành thị cũng  tỏ ra bối rối khi thực hiện. Chị Phan Tú Anh - chủ quầy thịt lợn tại chợ Trung Kính - Cầu giấy - Hà Nội) nói: “Chị cho biết, hầu hết các quầy thịt tại khu chợ này đều lấy tại lò mổ khoảng 4h sáng và có đóng dấu kiểm dịch ngay tại lò mổ. Sau đó chị mang về chợ phải lọc, phân chia đã mất khoảng 2 giờ nữa. Sau 8 giờ tức là khoảng 12h trưa phải bán hết. Nhưng có những hôm ế ẩm thì sao, chả lễ đổ đi à?. Tôi thấy hầu hết các chợ chẳng lấy đâu ra tủ lạnh, quy định đó có mà sang “Tây”, còn ở Việt Nam thì nói thế chứ làm sao thực hiện được”.

Hơn nữa, theo chị Tú Anh, nếu thịt để tủ lạnh sẽ rất ế vì khách hàng sẽ không mua thịt khi thấy có dấu hiệu thịt được bảo quản trong tủ lạnh. “Có dịp, tôi dùng tủ đông, mỗi tháng mất 200 nghìn tiền điện nhưng rồi phải bỏ vì người mua hàng không mua khi thấy để thịt vào đấy”, Các tiểu thương cũng cho biết, họ không thể lấy hàng thịt mới vào buổi chiều vì các lò mổ chỉ cung cấp thịt vào buổi sáng. Vậy nếu chấp hành quy định này thì người bán hàng không bán hàng và khách hàng sẽ không thể mua thịt vào buổi sáng?

Trong khi đó, đối với người tiêu dùng dù ủng hộ an toàn vệ sinh thực phẩm nhưng cũng không tin quy định này sẽ thực hiện được. Anh Hoàng Văn Mạnh (Cổ Nhuế - Hà Nội) nói: “Vấn đề này không khả thi vì làm sao phân biệt được đâu là thịt đã giết mổ sau 8 giờ? Anh cũng ít mua hàng đông lạnh ngoài chợ vì nghi ngờ chất lượng của nó”.

Vũ Phương Thảo (ở Châu Quỳ - Gia Lâm – Hà Nội) nghi ngờ: “Thực ra mục đích thì tốt cho người tiêu dùng nhưng người bán thì muốn bán hàng, ai lại đi nói với khách hàng là mình bán thịt đã để sau 8 giờ sau khi giết mổ?. Các cơ quan chức năng sẽ phân công, kiểm tra thịt và phụ phẩm như thế nào hay vẫn chỉ là “làm luật”?.

Khó thực thi ngay

Nói về vấn đề này, ông Cấn Xuân Bình, Quyền Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội cho biết, quy định này  sẽ rất khó thực hiện và phải có thời gian. Hà Nội có 1.200 chợ cóc, chợ nhỏ nằm ở rải rác ở các quận, huyện. Hàng thịt được bày bán khắp thôn, xóm, có mặt trong từng ngõ ngách, không có cách gì kiểm soát được chất lượng sản phẩm. Trong khi đó, do thói quen tiêu dùng của người Việt Nam chỉ sử dụng thực phẩm tươi, nên hầu hết các cửa hàng thịt nhỏ lẻ đều không có phương tiện bảo quản.

Ngoài ra, trung bình mỗi ngày Hà Nội tiêu thụ 500-600 tấn thịt các loại, nhưng các cơ sở giết mổ tập trung chỉ đáp ứng 5-10% còn lại là sản phẩm của 3.700 điểm giết mổ nhỏ lẻ nằm trong các khu dân cư và việc kiểm soát các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ này rất khó thực hiện. Đáng nói là trong khi lực lượng cán bộ thú y còn rất mỏng, không thể kiểm soát nổi các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, thì lấy đâu ra người để kiểm tra, xử lý các cửa hàng, quầy bán lẻ vi phạm quy định bán thịt quá 8 giờ sau khi giết

Ông Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam cho rằng, việc tổ chức thực hiện là khó, vì thói quen đã lâu rồi, quy trình hiện nay như ngoài chợ thì không thực hiện được. Muốn làm phải quyết tâm, Bộ NN&PTNT cần đưa ra ngay tiêu chuẩn, để hướng dẫn người dân có thể thực hiện được như thông tư, nhất là ở các chợ. Cần có lộ trình thực hiện hợp lý.

Trước mắt, cần đặt mỗi chợ một container mát, nhiệt độ 2-5oC, để người bán thịt, nếu không bán hết, có thể gửi trong kho. Bộ NN&PTNT phải ra quy trình mới, bắt buộc thịt giết mổ xong để trong kho lạnh, sau đó xuất ra ngoài hai đợt mỗi ngày để đảm bảo ATTP. Có thể sẽ giao hàng 8-10 giờ, rồi từ 10- 14 giờ mỗi ngày. Tuy nhiên, giết mổ nhỏ lẻ vẫn là một bất cập lớn. Trong điều kiện nước ta hiện nay, việc trang bị kho lạnh, thực hiện Thông tư 33 chỉ ở các chợ tại thành phố cấp 2 trở lên, khu công nghiệp. Còn chợ ở vùng khác, phải có lộ trình, riêng chợ nông thôn khuyến cáo giết đến đâu, bán tới đấy.

Trước các phản ứng này, trong cuộc họp gần đây, ông Phạm Văn Đông, Phó Cục trưởng Thú y cho biết: “Cục đã thành lập tổ để phối hợp với các đơn vị thú y có liên quan, rà soát các nội dung chưa phù hợp, trình bộ để đưa ra phương án xử lý”. Trong khi đó, Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát cũng cho rằng,phải đưa ra được quy định sát với thực tế, khả thi, giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp, và phải có bước đi phù hợp, chứ nóng vội quá cũng không được.

Nguyễn Huế