Theo thống kê của Lực lượng đặc nhiệm
tài chính về chống rửa tiền (AFTA), hoạt động rửa tiền mỗi năm chiếm 5%
GDP của toàn thế giới, tương đương khoảng 1.000 tỷ USD. Dù chưa có
thống kê chính thức nhưng theo nhìn nhận từ Ngân hàng (NH) Vietcombank,
NH có hoạt động sớm nhất trong chống rửa tiền, thì rửa tiền tại Việt
Nam cũng không nhỏ.
Rủi ro lớn cho ngân hàng
Ông Lê Như Dương, Trưởng phòng Quản lý rửa tiền của Vietcombank, cho
biết, liên tục mấy tháng đầu năm 2012, nhiều cá nhân, tổ chức đã chuyển
lượng tiền lớn lòng vòng qua lại với nhau, các khách hàng này mở tài
khoản chỉ để chuyển tiền. Với giao dịch vài chục tỷ đồng/ngày, các cá
nhân, tổ chức chuyển tiền lòng vòng đã bị nghi ngờ nhằm mục đích kiếm
tiền "bẩn" thông qua việc chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT, một hình thức
móc túi ngân sách. Sự việc này đã được chuyển lên Cục Phòng, chống rửa
tiền (AMLD), Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Ngoài ra, những giao dịch bất
thường, nghi ngờ rửa tiền trong và ngoài nước đều được các NH thương mại
tại Việt Nam báo cáo lên AMLD.
![]() |
Sử dụng nhiều tiền mặt tạo thuận lợi cho hoạt động rửa tiền. (Ảnh minh họa). |
Theo ông Nguyễn Văn Ngọc, Cục trưởng AMLD, nhiều lĩnh vực bị lạm dụng để trở thành nơi rửa tiền nhưng rất khó phát hiện. Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để tội phạm rửa tiền gia tăng, như dùng quá nhiều tiền mặt và việc vận hành, tuân thủ phòng, chống rửa tiền chưa tốt. Hoạt động rửa tiền mang đến rủi ro lớn cho các NH. Trong năm 2011, HSBC đã bị phạt đến 500 triệu đồng; một số NH bị cắt hết đại lý vì phòng, chống rửa tiền chưa hiệu quả.
Mua "danh sách đen" để tránh
Hiện nhiều NH ở Việt Nam đã trang bị cho mình "vũ khí" để tránh bị lợi
dụng để rửa tiền. Ông Dương cho biết, Vietcombank phải thường xuyên mua
"danh sách đen" (những cá nhân, tổ chức bị liệt vào tội phạm rửa tiền)
của FATF để tránh. "Nếu cho "danh sách đen" này giao dịch tại NH mình
thì các NH trên thế giới sẽ cắt đứt giao dịch với chúng tôi. Vì thế,
chúng tôi phải mua để tránh", ông Dương nói.
Để đầu tư xây
dựng một hệ thống phòng, chống rửa tiền, ít nhất cũng phải bỏ ra 1
triệu USD. Theo AMJLD - NHNN, để liên thông với thế giới, một số NH
Việt Nam hiện cũng đã trang bị hệ thống này cho mình. Tuy nhiên, dù các
NH tăng cường công tác này nhưng vẫn đang vấp phải nhiều khó khăn, như
vấn đề đào tạo và nhân lực, kinh nghiệm... Đáng nói hơn, lạm phát,
kinh tế khó khăn khiến các tổ chức, cá nhân nhận thức về phòng chống
rửa tiền chưa cao cũng góp phần gây khó cho thực hiện việc này.
Ráo riết ban hành quy chuẩn khuyến nghị |
(Theo Đất Việt)