
Sơ cứu sai cách do học cách trên mạng
Gần 20 ngày sau cơn đột quỵ, ông N.N.H (52 tuổi, ngụ Hóc Môn, TPHCM) vẫn chưa thể nói chuyện trôi chảy. Cơn đột quỵ xảy ra bất ngờ sau bữa cơm tối, đẩy ông vào tình trạng nguy kịch.
Trước đó, chiều 17/7, ông H. trở về nhà sau ngày làm việc, nghỉ ngơi, ăn tối và trò chuyện vui vẻ cùng vợ con. Khi vợ ông đặt túi nhãn lên bàn rồi đi làm việc nhà, ông bất ngờ nôn ói. Ban đầu, bà K. (vợ ông) nghĩ chồng bị hóc hạt nhãn. Tuy nhiên, khi thấy ông co giật, tay chân gồng cứng và không thể nói, bà hoảng loạn nhờ con gọi người hỗ trợ.
“Tôi hoảng lắm! Tôi nhớ lại mới xem một video trên mạng, có người hướng dẫn dùng kim chích đầu ngón tay để nặn máu. Dù được can ngăn, tôi vẫn thử vì nghĩ cứ sơ cứu được chút nào hay chút đó. Nhưng dù chích thế nào, năm ngón tay bên trái của chồng tôi vẫn không chảy máu”, bà K. nhớ lại.
Khi người thân chở đi viện, ông H. được chẩn đoán nói đớ, liệt nửa người bên phải, sức cơ chỉ đạt 2/5, kèm nôn ói và chóng mặt. Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện ông mắc nhiều bệnh lý nền: Tăng huyết áp, tiểu đường, hút thuốc lá lâu năm, và hẹp mạch vành (đã đặt hai stent cách đây 8 năm nhưng tự ý ngưng điều trị).

Nghi ngờ cục máu đông từ tim di chuyển lên não gây đột quỵ, các bác sĩ nhanh chóng chụp CT não cho ông H. Kết quả cho thấy vùng nhồi máu não bên trái vẫn trong “thời gian vàng” cấp cứu. Ngay tại phòng chụp CT, bệnh nhân được tiêm thuốc tiêu sợi huyết và chụp CTA để đánh giá mạch máu não. Kết quả xác định động mạch thân nền - mạch máu quan trọng cung cấp máu cho thân não và các trung tâm điều khiển hô hấp, tim mạch, ý thức bị tắc nghẽn.
Tắc động mạch thân nền có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong với tỷ lệ trên 90% nếu không được tái thông kịp thời. Nhờ sự khẩn trương, chỉ sau 15 phút can thiệp, các bác sĩ đã lấy được cục máu đông, tái thông mạch máu thành công. Với tiền sử bệnh tim phức tạp của người bệnh, mọi thao tác đều đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối để tránh rủi ro.
Ngay sau can thiệp, ông H. tỉnh táo hoàn toàn, sức cơ phục hồi đáng kể. Ông được chuyển đến Khoa Nội thần kinh để theo dõi và điều trị nội khoa. Chỉ sau vài ngày, huyết áp của ông ổn định, ông có thể tự đi lại và thực hiện các hoạt động thường ngày mà không cần hỗ trợ.
Bác sĩ Nguyễn Văn Nhản, Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, cho biết ông H. làm việc trong ngành cơ khí, đòi hỏi nhiều sức lực. Để tránh tái phát đột quỵ, ông cần nghỉ ngơi và phục hồi đầy đủ trước khi quay lại công việc. Đồng thời, ông phải tuân thủ điều trị bệnh tim mạch, kiểm soát huyết áp, dùng thuốc kháng kết tập tiểu cầu, bỏ thuốc lá, và duy trì lối sống lành mạnh.
Dấu hiệu cần đi viện khẩn cấp
Bác sĩ Nhản nhấn mạnh: “Nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ và đưa bệnh nhân đến bệnh viện có khả năng cấp cứu kịp thời là yếu tố quyết định sự sống còn và khả năng phục hồi”.
Các dấu hiệu đột quỵ có thể nhận biết qua quy tắc FAST:
F (Face - Khuôn mặt): Méo miệng, lệch mặt.
A (Arms - Cánh tay): Yếu hoặc liệt tay, chân.
S (Speech - Lời nói): Nói khó, không rõ lời.
T (Time - Thời gian): Gọi cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay lập tức.
Bác sĩ Nhản cũng khuyến cáo người dân không áp dụng các biện pháp dân gian như chích máu đầu ngón tay, xoa dầu, hay cạo gió, vì có thể làm mất “thời gian vàng”, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Nếu nghi ngờ đột quỵ, hãy liên hệ ngay cơ sở y tế có khả năng can thiệp kịp thời.
Clip bác sĩ đánh giá tổn thương của bệnh nhân trước khi can thiệp. Nguồn: BVCC.

