Theo đánh giá, Việt Nam là nhà cung cấp gỗ lớn thứ 3 của Vương quốc Anh, nhưng giá trị nhập khẩu từ Việt Nam chỉ chiếm 7,5% tổng giá trị nhập khẩu mặt hàng này của Anh.
Tuy thị trường Anh mang lại nhiều tiềm năng, nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Một trong những trở ngại lớn nhất là yêu cầu khắt khe về chất lượng sản phẩm.
Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa nhập khẩu từ phía Anh là rất chặt chẽ. Thủ tục xuất khẩu đồ gỗ sang thị trường Anh ngày càng khó hơn. Đáng chú ý, kể từ tháng 1/2020, Vương quốc Anh chính thức rời khỏi EU. Điều này có nghĩa rằng đồ gỗ của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Anh trong tương lai cần phải tuân thủ với các quy định của Chính phủ Anh.
Cụ thể, dù hiện Chính phủ Anh vẫn áp dụng cơ bản Quy định về gỗ của EU (EUTR) nhưng đang từng bước siết chặt hơn các quy định về môi trường. Ngày 25/3 là hạn chót, các nhà nhập khẩu phải kê khai nguyên liệu sử dụng chèn lót đồ gỗ. Theo quy định này, nhà nhập khẩu phải sử dụng nguyên liệu giấy để chèn lót đồ gỗ, thay vì nhựa như trước đây. Chính phủ Anh cũng khuyến khích sử dụng các nguyên liệu tái chế có chứng nhận quốc tế về bảo vệ môi trường.
Ngoài ra, một vấn đề mà doanh nghiệp lo lắng đó là Chính phủ Anh đang đẩy nhanh việc triển khai chương trình xét nghiệm (test) AND sản phẩm gỗ nhằm chứng minh nguồn gốc gỗ hợp pháp. Tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của Anh sẽ đảm nhiệm việc này. Việc này không mới và đã được cảnh báo từ cách đây mấy năm.
Do đó, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cần cảnh báo cho các doanh nghiệp. Thời gian qua, các cơ quan đại diện của Việt Nam tại Vương quốc Anh đã đưa ra những khuyến cáo về việc từng bước siết chặt hơn các quy định về môi trường, sớm đưa vào chương trình kiểm tra ADN đối với gỗ, và có thể thị trường Anh sẽ chuyển sang sử dụng 100% gỗ có chứng nhận FSC... Đây là những vấn đề mà doanh nghiệp cần lưu ý trong thời gian tới để có thể gia tăng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường Anh
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh và Bắc Ailen (UKVFTA) đóng vai trò quan trọng, ngành gỗ cũng hưởng lợi khi nhiều mặt hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ có thuế suất về 0% trong vòng 5 năm (gỗ nguyên liệu hiện có thuế suất 2 - 10%, giúp cho gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam có lợi thế cạnh tranh hơn tại thị trường Anh.
Bên cạnh đó, Hiệp định UKVFTA cũng giúp cân bằng lợi thế trong sân chơi thương mại cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Anh, đồng thời gia tăng tính minh bạch về tiêu chuẩn chất lượng. Từ đây, thương hiệu sản phẩm đạt chuẩn Anh quốc sẽ giúp hàng hóa Việt Nam, trong đó có mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ dễ dàng tiếp cận với nhiều thị trường khác.
Ngoài ra, UKVFTA không chỉ giúp tăng trưởng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Anh mà còn tạo sức hấp dẫn cho môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, thu hút dòng vốn FDI vào Việt Nam trong ngành chế biến gỗ. Đây cũng là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ Việt Nam khai thác và mở rộng thị trường, đa dạng sản phẩm để tăng thêm sự lựa chọn cho người tiêu dùng tại thị trường này.
Để khai thác hiệu quả lớn từ Hiệp định UKVFTA, các doanh nghiệp ngành gỗ cần đầu tư nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm hàng hóa nhằm củng cố tính cạnh tranh của sản phẩm tại thị trường. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chuẩn và quy trình quản lý, coi trọng trách nhiệm xã hội, minh bạch hóa thông tin về lao động, môi trường sản xuất để có sự chuẩn bị tốt nhất khi phải đối mặt với áp lực cạnh tranh.
.svg){kind=icon}
