Tháng 1/2022, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình. Mục đích của Bộ Tiêu chí nhằm xác định và từng bước đưa vào cuộc sống các chuẩn mực giá trị đạo đức, văn hóa con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; Củng cố ý thức pháp luật, đề cao đạo đức, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội và đất nước; Ngăn chặn sự xuống cấp về đạo đức trong gia đình và xã hội.
Bộ tiêu chí gồm bốn nhóm chính: ứng xử vợ chồng; ứng xử giữa cha mẹ và con; ứng xử giữa ông bà và cháu; ứng xử giữa anh chị em trong gia đình. Mỗi nhóm đều đề cao tinh thần yêu thương, chia sẻ, tôn trọng lẫn nhau, hướng tới xây dựng gia đình hòa thuận, tiến bộ, hạnh phúc.
Trải qua kinh nghiệm thí điểm từ các tỉnh, thành, các gia đình cụ thể, đến nay, Bộ Tiêu chí đã trở thành một yếu tố quan trọng không thể thiếu, là “kim chỉ nam” cho các gia đình hiện đại với sức lan tỏa mạnh mẽ.
Tại nhiều địa phương trong cả nước đã triển khai thực hiện bộ tiêu chí gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; Đăng ký, bình xét danh hiệu gia đình văn hóa, góp phần nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa tại cơ sở, phù hợp với đời sống văn minh đô thị.
Cùng với đó, tổ chức các hoạt động truyền thông, tọa đàm, lồng ghép tuyên truyền Bộ tiêu chí trong các buổi sinh hoạt cộng đồng, họp tổ dân phố, sinh hoạt câu lạc bộ gia đình.
Đặc biệt, việc khuyến khích ký cam kết thực hiện Bộ tiêu chí ứng xử trong các hộ gia đình đã tạo nên sự chuyển biến về nhận thức và hành vi.
Song hành với triển khai Bộ tiêu chí, các địa phương cũng tích cực phát huy vai trò chủ động trong xây dựng và nhân rộng các mô hình gia đình hạnh phúc, không có bạo lực, không có xâm hại trẻ em. Điển hình là mô hình “Ngôi nhà an toàn cho trẻ”, “Gia đình không bạo lực”, “Câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững” hay “Địa chỉ tin cậy cộng đồng”.
Mô hình “Địa chỉ tin cậy” do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam triển khai từ năm 2013 đã lan tỏa tới khắp các cơ sở hội.
Tại Lâm Đồng, qua 4 năm thực hiện, trong toàn tỉnh có 97 Mô hình “ Địa chỉ tin cậy cộng đồng”, trong đó các vùng đặc biệt khó khăn đã xây dựng đươc 27 mô hình với 405 thành viên. Mỗi mô hình xây dựng, bước đầu đã giúp các thành viên và người dân nâng cao kiến thức về bình đẳng giới, phòng - chống bạo lực gia đình; giúp đỡ, hỗ trợ kịp thời nạn nhân bị bạo lực gia đình có nơi tạm lánh, tránh những rủi ro về sức khỏe và huy động sự chung tay của cộng đồng tham gia phòng - chống bạo lực gia đình.
Taị tỉnh Bắc Giang, đến nay có 233 "Địa chỉ tin cậy" với hơn 3 nghìn thành viên ở 217 cơ sở hội. Thành viên mô hình gồm: Cán bộ phụ nữ, công an, tư pháp, y tế, văn hóa, người có uy tín trong cộng đồng. Hoạt động mô hình do hội phụ nữ cơ sở quản lý, tổ chức và có nơi tạm lánh đặt tại trạm y tế, trụ sở UBND hoặc công an các xã, thị trấn (nơi thường xuyên có người túc trực, bảo vệ, hỗ trợ các nạn nhân).
Trưởng Ban Gia đình xã hội - Kinh tế (Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Bắc Giang) Nguyễn Thị Dung Lan cho hay, nhờ có mô hình, các thành viên tiếp nhận, hỗ trợ, thông báo cho nạn nhân bị bạo lực cách ứng phó, đồng thời bảo đảm an toàn, bảo vệ bí mật thông tin người báo tin và nạn nhân. Qua đó, nhiều chị em đã tìm được chỗ dựa để tâm sự, chia sẻ về những xung đột trong gia đình, lánh nạn khi bị bạo lực.
Cùng với thành lập mô hình địa chỉ cộng đồng, nhiều địa phương đã lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng làm cha mẹ, kỹ năng giao tiếp gia đình trong các lớp tập huấn dành cho đoàn viên, hội viên, thanh niên và cán bộ cơ sở. Điều này không chỉ giúp phòng ngừa bạo lực mà còn tăng cường khả năng tự bảo vệ của trẻ em – đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong gia đình.
Ông Dương Minh Tuệ, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn (cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo công tác gia đình tỉnh) cho biết: Để những quy định trong bộ tiêu chí đến được với từng gia đình, từng thành viên và thực sự phát huy được hiệu quả, thời gian qua, Sở đã tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị xây dựng, cung cấp tài liệu hướng dẫn cơ sở triển khai thực hiện nội dung bộ tiêu chí; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực thực hiện triển khai bộ tiêu chí cho đội ngũ cán bộ phụ trách công tác gia đình các cấp.
Đồng thời, hướng dẫn cơ sở tổ chức triển khai việc đăng ký, đánh giá thực hiện bộ tiêu chí; coi đây là tiêu chí quan trọng để bình xét danh hiệu gia đình văn hóa hằng năm… Kết quả, Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình đã được nhân rộng ra 100% xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Qua triển khai và nhân rộng việc thực hiện bộ tiêu chí, nhận thức và hành động của người dân chuyển biến mạnh mẽ đối với việc giữ gìn, phát huy các giá trị đạo đức, lối sống, cách ứng xử tốt đẹp, xuất hiện nhiều điển hình văn hóa ứng xử trong gia đình.
Có thể nói, xã hội phát triển không thể thiếu những hạt nhân gia đình hạnh phúc, bền vững. Triển khai sâu rộng Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, cùng với nhân rộng các mô hình cộng đồng thân thiện, phòng ngừa bạo lực, chính là hành động thiết thực góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững mà Việt Nam đã cam kết.
Để làm được điều này, trong thời gian tới, cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể, nhưng hơn hết là ý thức thay đổi từ mỗi thành viên trong gia đình.
.svg){kind=icon}
