Từ con đường bê tông đến kết nối 4.0
Với 12 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu, hàng loạt xóm nông thôn thông minh đang tạo nên một diện mạo nông thôn hiện đại, sinh thái và văn minh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Điển hình là xóm Khe Cốc, xã Tức Tranh, huyện Phú Lương – xóm đầu tiên được công nhận đạt chuẩn NTM thông minh của tỉnh Thái Nguyên, qua đó góp phần đưa Tức Tranh trở thành xã NTM kiểu mẫu từ năm 2022.
Dù là một xóm vùng cao, nơi sinh sống của trên 140 hộ dân, phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số, Khe Cốc đã thực sự “lột xác” thành một cộng đồng nông thôn kiểu mẫu về hạ tầng, công nghệ và đời sống kinh tế.
Khe Cốc hiện có gần 80 ha chè – cây trồng chủ lực, không chỉ giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế mà còn là lĩnh vực tiên phong trong ứng dụng công nghệ số vào quy trình sản xuất và tiêu thụ nông sản.
Cùng với sự chuyển mình về kinh tế, diện mạo hạ tầng xóm Khe Cốc cũng được nâng cấp toàn diện. Toàn bộ 4,3 km đường bê tông nội xóm đã hoàn thiện theo tiêu chuẩn mới, rải khắp các trục chính và ngõ xóm. Những con đường sáng – xanh – sạch – đẹp được chiếu sáng bằng hệ thống năng lượng mặt trời. Bên cạnh đó, hệ thống camera an ninh giám sát 24/7 lắp đặt tại nhiều điểm trọng yếu, kết nối trực tiếp với trung tâm điều hành xã, góp phần bảo đảm an toàn cho người dân và giữ gìn trật tự an ninh nông thôn.
Nhà văn hóa xóm – nơi sinh hoạt cộng đồng và là “trung tâm số” của Khe Cốc – được trang bị wifi tốc độ cao miễn phí, phục vụ người dân học tập, cập nhật thông tin thời sự, tiếp cận khoa học kỹ thuật, tổ chức sinh hoạt tập thể và giao lưu văn hóa – thể thao.
Điểm nổi bật trong hành trình phát triển của Khe Cốc là sự lan tỏa của chuyển đổi số tới từng hộ gia đình. Đến nay, hơn 80% người dân trong độ tuổi lao động sở hữu điện thoại thông minh, biết cách truy cập mạng Internet, sử dụng các nền tảng trực tuyến để mua bán sản phẩm chè, kết nối đối tác, học hỏi quy trình sản xuất mới và tiếp cận chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Nhiều hộ còn chủ động quảng bá qua mạng xã hội, tăng tính nhận diện cho thương hiệu chè địa phương.
Các sản phẩm tiềm năng OCOP, đặc biệt là chè Khe Cốc, đã và đang được giới thiệu rộng rãi qua các sàn giao dịch điện tử, giúp nông dân không chỉ bán được hàng, mà còn tiến gần hơn tới vai trò của những doanh nhân nông nghiệp thời đại số.
Chuyển đổi toàn diện từ nhận thức đến hành động
Tức Tranh là 1 trong 9 xã trên toàn quốc và là xã duy nhất của Thái Nguyên được chọn thí điểm xây dựng mô hình NTM thông minh cấp xã. Đến nay, địa phương đã hoàn thành cả 6 tiêu chí của NTM thông minh với tổng kinh phí thực hiện trên 3,5 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn lực xã hội hóa và đóng góp của nhân dân.
Chủ tịch UBND xã Lê Minh Thảo cho biết: “Xã đã thành lập 19 Tổ công nghệ số cộng đồng để tuyên truyền, hướng dẫn bà con sử dụng điện thoại thông minh, dịch vụ công trực tuyến, bán hàng qua sàn thương mại điện tử, thanh toán tiền điện, nước, học phí… hoàn toàn không dùng tiền mặt”.
Ngoài ra, xã cũng tổ chức các lớp tập huấn cho nông dân sử dụng phần mềm C-ThaiNguyen, Thái Nguyên ID, VssID... giúp bà con nhanh chóng tiếp cận chính sách và thông tin hành chính.
Không chỉ ở Tức Tranh mà hầu hết các xóm đạt chuẩn NTM thông minh trên địa bàn tỉnh đều đã chủ động xây dựng và vận hành trang thông tin điện tử riêng trên nền tảng mạng xã hội Zalo. Đây không chỉ là một kênh tương tác linh hoạt giữa chính quyền và người dân, mà còn là "cổng kết nối" giúp bà con dễ dàng tiếp cận các thông tin mới nhất về chính sách, hoạt động cộng đồng, cảnh báo an ninh một cách chính xác, kịp thời.
Với sự đồng hành tích cực từ chính quyền cấp xã, các xóm đã huy động tối đa nguồn lực xã hội hóa để triển khai hạ tầng công nghệ thiết yếu: hệ thống wifi tốc độ cao miễn phí phủ sóng toàn xóm, hàng chục camera giám sát an ninh được bố trí tại các tuyến đường trục chính, khu vực công cộng, trường học và nhà văn hóa. Nhờ vậy, hiệu quả công tác giữ gìn an ninh trật tự địa phương được nâng cao và tạo sự yên tâm, văn minh trong đời sống dân cư.
Bên cạnh đó, người dân cũng chủ động bắt nhịp với thời đại số hóa khi phần lớn đã mở tài khoản ngân hàng, quen dần với các dịch vụ thanh toán điện tử như nộp tiền điện, nước, học phí, đóng bảo hiểm, sử dụng dịch vụ công…
Ngày càng nhiều hộ dân đã biết cách sử dụng các nền tảng thương mại điện tử, quảng bá và giao dịch trực tuyến các sản phẩm nông sản địa phương – đặc biệt là các sản phẩm OCOP và đặc sản bản địa. Điều này góp phần quan trọng giúp người dân mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm và tiếp cận người tiêu dùng chủ động, hiện đại.
Đáng chú ý, nhiều xã đã công khai thông tin liên hệ của các cán bộ chủ chốt, tạo điều kiện để người dân liên hệ, phản ánh, trao đổi công việc thuận tiện hơn. 100% cán bộ xã hiện sử dụng điện thoại thông minh, kết nối Internet và ứng dụng hiệu quả các nền tảng như Zalo, fanpage Facebook để truyền tải thông tin chính thống, tổ chức tuyên truyền, tương tác hai chiều với người dân một cách nhanh chóng, minh bạch.
Có thể khẳng định, mô hình nông thôn thông minh tại Thái Nguyên không dừng lại ở hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật, mà là cuộc chuyển đổi toàn diện từ nhận thức đến hành động, từ chính quyền đến người dân.
Nhờ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cuộc sống của người dân nông thôn đã có nhiều thay đổi tích cực trong giải quyết công việc hành chính nhanh gọn, tiếp cận dịch vụ công thuận lợi, đảm bảo an ninh trật tự. Quan trọng nhất là mở rộng cơ hội sản xuất – kinh doanh, từng bước nâng cao chất lượng sống cả về vật chất lẫn tinh thần.
.svg){kind=icon}
