Chỉ 20% phương tiện đăng ký sử dụng tần số

Theo thống kê của Sở NN&PTNT tỉnh Phú Yên, toàn tỉnh hiện có trên 4.500 phương tiện khai thác thủy sản công suất từ 45CV trở lên có sử dụng thiết bị vô tuyến điện (hay còn gọi là máy bộ đàm) để phục vụ liên lạc. Việc sử dụng tần số và máy bộ đàm đúng quy định sẽ giúp cho ngư dân cập nhật được thông tin khí tượng thủy văn, giá cả thị trường hải sản và cứu nạn cứu hộ khi có tình huống xấu xảy ra. Thế nhưng, lâu nay việc khai thác nguồn tài nguyên này chưa có sự thống nhất chung đang gây nên sự lãng phí phổ tần số, ảnh hưởng đến an toàn thông tin và an ninh quốc phòng. Ông Nguyễn Tín, ngư dân thôn Phú Thọ 2, xã Hòa Hiệp Trung (Đông Hòa) cho biết: "Lâu nay bà con ngư dân chúng tôi thường mua máy bộ đàm bán trôi nổi trên thị trường. Các máy này được nhà sản xuất cài đặt sẵn chế độ rà tìm 40 tần số khác nhau nên cứ việc sử dụng mà không cần phải đi đăng ký với cơ quan chức năng. Việc chọn kênh liên lạc cũng tùy thuộc từng lúc, từng nơi chứ không cố định một kênh nào".

Việc sử dụng tần số tùy tiện của ông Tín cũng là tình trạng chung của nhiều ngư dân Phú Yên hiện nay. Bà Lê Thị Tuyết Dung, cán bộ phụ trách Đài Thông tin duyên hải Phú Yên (Radio Phu Yen) cho biết: "Lợi ích của việc đăng ký sử dụng tần số vô tuyến điện (VTĐ) phục vụ khai thác hải sản thì ngư dân nào cũng biết, nhưng ý thức tự giác thì không phải chủ tàu nào cũng có. Hiện chỉ có 500 chủ phương tiện đăng ký sử dụng, chỉ chiếm khoảng 10% tổng số tàu hiện có trên địa bàn Phú Yên. Để phục vụ tốt nhu cầu thông tin liên lạc giữa đất liền và người đi biển, Radio Phu Yen vẫn phải mở đài trực canh tiếp nhận và giải đáp thông tin cho tất cả các phương tiện khi gọi về các tần số của đài gồm: 7966KHz, 7921KHz (tần số trực canh), 7903KHz (tần số cứu nạn) và 7906KHz (tần số thông báo thời tiết, cảnh báo khí tượng)". Còn theo ông Lê Thanh Nhanh, Phó giám đốc Sở TT&TT Phú Yên, đơn vị này đã phối hợp với Trung tâm Kiểm soát tần số VTĐ khu vực VII kiểm tra, cấp phép sử dụng máy ICom cho 540 phương tiện nghề cá trên địa bàn tỉnh.

Như vậy, tính đến thời điểm này chỉ có 20% số phương tiện nghề cá trên địa bàn Phú Yên đăng ký sử dụng tần số VTĐ. Giám đốc Trung tâm kiểm soát tần số VTĐ khu vực VII Nguyễn Tuấn Hùng cho biết, phương tiện khai thác nghề cá khi sử dụng máy bộ đàm phải đăng ký tần số và mã số máy để tiện việc liên lạc và tránh gây nhiễu sóng. Thế nhưng, ngư dân hầu như chưa có ý thức về việc sử dụng tần số VTĐ, một số chủ tàu sử dụng tần số cấp cứu để liên lạc với nhau, gọi quá thời gian quy định làm ảnh hưởng đến việc trực canh nghe của đài. "Không đăng ký sử dụng tần số VTĐ là rất nguy hiểm bởi khi thời tiết xấu như có áp thấp nhiệt đới, bão thì không thể tìm kênh liên lạc để thực hiện việc cứu nạn", ông Hùng nói. 

Không thể quản lý

Vấn đề đặt ra hiện nay đối với các ngành chức năng ở Phú Yên là phải lập lại trật tự trong việc sử dụng nguồn tài nguyên phổ tần số và thiết bị VTĐ. Tuy nhiên, tình trạng các loại thiết bị VTĐ không rõ nguồn gốc đang bày bán trôi nổi, tràn lan trên thị trường và sự thiếu ý thức của ngư dân đang gây cho ngành chức năng nhiều khó khăn. Ông Huỳnh Văn Phúc, cán bộ phụ trách thủy sản phường Phú Đông (TP. Tuy Hòa) bức xúc: "Việc ghi lại số máy, tên máy gặp rất nhiều khó khăn vì chỉ có chủ tàu hoặc thuyền trưởng mới biết, trong khi đó lực lượng này lại thường bám biển dài ngày. Nếu không dùng biện pháp chế tài thì e rằng không thể nào hoàn tất việc kiểm tra, cấp phép sử dụng tần số và thiết bị VTĐ được".

Ngoài ra, nhiều chủ tàu lớn hoặc một nhóm các chủ tàu tự ý liên kết xây dựng cho mình một "mạng thông tin liên lạc riêng" gồm đài bờ, đài tàu nhằm điều hành hoạt động đánh bắt và liên lạc ứng cứu nhau khi gặp sự cố mà không "hòa mạng" chung theo quy ước hàng hải quốc tế nên gây can nhiễu cho các tần số khác. "Không thể quản lý vì các mạng riêng này hoạt động bí mật chỉ có các thành viên trong nhóm mới biết", Trưởng phòng xử lý thông tin Trung trâm kiểm soát tần số VTĐ khu vực VII Lê Hồng Nguyên nói.

Để giảm thiểu những tai nạn của tàu thuyền đánh cá, đặc biệt là trong mùa mưa bão, Sở TT&TT Phú Yên đang phối hợp với Trung tâm Kiểm soát Tần số VTĐ khu vực VII, Bộ đội biên phòng, Sở NN&PTNT và các địa phương ven biển tuyên truyền để ngư dân và các chủ tàu cá hiểu rõ lợi ích và tầm quan trọng của việc trang bị, đăng ký sử dụng thiết bị thông tin liên lạc, đồng thời công bố băng tần… để mọi ngư dân, chủ tàu biết. Ngoài ra cũng sẽ thiết lập hệ thống thông tin liên lạc đồng bộ giữa cơ quan quản lý tàu cá địa phương và tàu cá khai thác trên biển với các đài Trung tâm duyên hải Phú Yên, biên phòng… ông Lê Thanh Nhanh cho biết.

Đọc toàn bộ bài viết trên báo Bưu điện Việt Nam số 45 ra ngày 5/6/2008