Không chỉ là vùng đất địa linh nhân kiệt với bề dày văn hóa, lịch sử, Ninh Bình còn đang trở thành điểm sáng trong Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) của cả nước. Bằng cách gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế, bảo tồn di sản và khai thác tiềm năng du lịch – văn hóa, tỉnh đã từng bước hiện thực hóa mô hình phát triển "xanh, bền vững và hài hòa", lấy nhân dân làm chủ thể và văn hóa làm cốt lõi.
Di sản làm nền, văn hóa làm cốt lõi trong phát triển nông thôn mới
Nằm ở cửa ngõ phía Nam đồng bằng Bắc Bộ, Ninh Bình là vùng đất hội tụ những giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa và thiên nhiên. Là Cố đô đầu tiên của nước Việt thống nhất dưới thời Đinh – Tiền Lê, nơi đây còn lưu giữ nhiều trầm tích lịch sử, kiến trúc cổ kính và hệ sinh thái đặc sắc như Tràng An – Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới.
Chính từ nền tảng đó, tỉnh Ninh Bình đã xác định rõ định hướng phát triển nông thôn mới không chỉ nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân mà còn phát huy lợi thế văn hóa – du lịch đặc sắc riêng có. Quan điểm phát triển xuyên suốt của tỉnh là “xanh, bền vững và hài hòa”, kết hợp phục dựng di tích, bảo tồn các giá trị văn hóa, lấy nông thôn làm nền, đô thị làm động lực, di sản làm bản sắc và nhân dân làm chủ thể.
Báo cáo tham luận của UBND tỉnh Ninh Bình gửi Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Phong trào “Cả nước chung sức xây dựng NTM”, Phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021 – 2025 cho thấy, sau hơn một thập kỷ triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, Ninh Bình đã đạt được những kết quả toàn diện và bền vững. Đặc biệt, từ năm 2022, tỉnh đã trở thành địa phương có khả năng tự cân đối ngân sách và có điều tiết về Trung ương – một dấu mốc quan trọng khẳng định sức bật mạnh mẽ từ nền nông nghiệp chuyển mình.
Thu nhập bình quân đầu người tại Ninh Bình đến năm 2024 đã đạt 73,21 triệu đồng/người/năm, tăng gần 5,5 lần so với năm 2010, đứng thứ 9 toàn quốc và thứ 4 trong vùng đồng bằng sông Hồng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, từ trên 12% năm 2011 xuống còn 1,03% vào năm 2024. Giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đất nông nghiệp đạt 160 triệu đồng/ha – tăng 2,5 lần so với năm 2010.
Trong nông nghiệp, tỉnh đẩy mạnh cơ cấu lại ngành theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, phát triển mô hình nuôi trồng thủy sản thâm canh, chăn nuôi quy mô lớn, đồng thời tăng cường chế biến sâu và phát triển nông nghiệp sinh thái đa giá trị, gắn với bảo tồn môi trường.
Hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới
Đến nay, toàn bộ 7/7 huyện, thành phố của Ninh Bình đã được công nhận đạt chuẩn hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Toàn tỉnh có 101/101 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 65 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 18 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Với kết quả đó, Ninh Bình đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới – trở thành một trong những địa phương đi đầu cả nước trong xây dựng NTM toàn diện.
Hạ tầng nông thôn được đầu tư đồng bộ, kết nối thuận tiện giữa nông thôn và đô thị, tạo điều kiện phát triển giao thương, dịch vụ và du lịch. Các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao chất lượng sống cho người dân. Di sản Cố đô Hoa Lư cùng các giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ, phát huy trở thành động lực cho phát triển du lịch và công nghiệp văn hóa.
Giai đoạn tiếp theo, Ninh Bình xác định tiếp tục phát triển nông thôn mới theo chiều sâu, đặt mục tiêu nâng cao chất lượng toàn diện về đời sống, môi trường và văn hóa nông thôn. Tỉnh cùng các địa phương trong vùng như Nam Định, Hà Nam sẽ tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Hoàn thiện thể chế và chính sách đặc thù, trên cơ sở quán triệt các nghị quyết, kết luận của Trung ương, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả chương trình NTM giai đoạn mới; Phát triển kinh tế nông thôn hiện đại và bền vững: Tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp gắn với công nghệ cao, chuyển đổi mô hình tổ chức sản xuất, chế biến sâu, phát triển nông nghiệp sinh thái và nâng cao thu nhập bền vững cho người dân; Đầu tư hạ tầng kết nối, khuyến khích sáng tạo và khởi nghiệp: Tăng cường giao thông nông thôn – đô thị, phát triển công nghiệp văn hóa phục vụ du lịch, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và mô hình tự quản cộng đồng; Bảo vệ môi trường, xây dựng không gian sống xanh – sạch – đẹp: Nâng cao ý thức cộng đồng, phát triển bền vững gắn với thiên nhiên, phục vụ các thế hệ hôm nay và mai sau; Giữ vững quốc phòng – an ninh và phát huy dân chủ ở cơ sở: Xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh từ cơ sở, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và sự tham gia tích cực của người dân vào công cuộc xây dựng quê hương.
Chia sẻ về định hướng thời gian tới, lãnh đạo tỉnh Ninh Bình cho biết sẽ tiếp tục kiên định với chiến lược phát triển toàn diện, dựa trên lợi thế sẵn có, tôn trọng quy luật tự nhiên và đặc trưng văn hóa vùng miền. Hành trình xây dựng nông thôn mới tại Ninh Bình không chỉ dừng ở các tiêu chí định lượng, mà còn hướng đến nâng cao chất lượng sống, chỉ số hạnh phúc và sự hài lòng của Nhân dân.
.svg){kind=icon}
