Vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của Quảng Trị có hơn 192.000 người; trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chủ yếu là người Pa Cô (nhóm địa phương thuộc dân tộc Tà Ôi), Vân Kiều (nhóm địa phương thuộc dân tộc Bru-Vân Kiều) với gần 95.000 người, phần lớn tập trung ở hai huyện miền núi Hướng Hóa, Đakrông. Số còn lại sinh sống ở một số xã vùng miền núi tại các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh. Tỷ lệ hộ nghèo ở khu vực miền núi của tỉnh hiện là 26,1%.
Thực hiện Quyết định số 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, trong giai đoạn 1 (2021 - 2025), tỉnh dành trên 178,5 tỷ đồng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Trong đó, bố trí hơn 36,2 tỷ đồng giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; gần 21 tỷ đồng quy hoạch sắp xếp, bố trí ổn định dân cư những nơi cần thiết; hơn 73 tỷ đồng đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiếu số và miền núi, các đơn vị sự nghiệp công lĩnh vực dân tộc; gần 24,5 tỷ đồng phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; trên 21 tỷ đồng bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch. Số kinh phí còn lại được tỉnh dành cho truyền thông, tuyên truyền vận động trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, kiểm tra giám sát đánh giá việc tổ chức thực hiện các chương trình.
Để đạt được các mục tiêu đề ra, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị giao Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và các địa phương thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tăng nguồn lực đầu tư phát triển vùng này. Từ nguồn vốn được phân bổ giai đoạn 2022 - 2023 là hơn 638 tỷ đồng, Quảng Trị tập trung đầu tư xây dựng nhiều công trình cơ sở hạ tầng như đường giao thông, nhà văn hóa thôn bản, trường học, trạm y tế xã...
Bên cạnh đó, trong cơ cấu phân bổ ngân sách thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tỉnh ưu tiên phân bổ trên 217 tỷ đồng để xây dựng mới trên 3.000 nhà ở cho hộ nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tỉnh bố trí 1.531 tỷ đồng để giải quyết cơ bản tình trạng thiếu nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, bảo đảm sinh kế bền vững; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu...vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Từ nguồn ngân sách được cấp theo Chương trình mục tiêu quốc gia, các công trình thiết yếu đã được đầu tư xây dựng, bộ mặt nhiều xã vùng sâu, vùng xa ở Quảng Trị được cải thiện, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao. Đặc biệt, 100% đường giao thông đến trung tâm xã được cứng hóa; 77% số thôn, bản có đường liên thôn theo tiêu chuẩn cứng hóa giúp bà con thuận lợi giao thương, phát triển kinh tế-xã hội. Tất cả các xã ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi đều có trạm y tế đạt chuẩn quốc gia. Nhờ đó, công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho đồng bào đang ngày càng được quan tâm thực hiện tốt hơn.
Đến nay, 28/28 xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi ở Quảng Trị đều có trường Tiểu học, 75% số xã có trường Trung học Cơ sở. Trong đó có 38 trường đạt chuẩn Quốc gia. Tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số đi học đúng độ tuổi bậc Tiểu học đạt 95%, bậc Trung học Cơ sở đạt 96%.
Lĩnh vực văn hóa, tinh thần vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ở Quảng Trị được quan tâm đầu tư và đạt nhiều kết quả khởi sắc. Cụ thể, hơn 40% xã có nhà văn hóa đạt chuẩn; 88% thôn bản có nhà sinh hoạt cộng đồng phù hợp với phong tục tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số; 66% số hộ gia đình dân tộc thiểu số sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh...
Theo thông tin từ ban Dân tộc tỉnh, các nguồn lực, chính sách của Chương trình đã tập trung đầu tư phát triển công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh, hỗ trợ phát triển sản xuất và sinh kế tại địa bàn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhờ đó đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân. Tỷ lệ hộ nghèo ở 28 xã đặc biệt khó khăn đã giảm mạnh. Chỉ tính từ cuối năm 2022 đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị đã giảm 5,85% (mục tiêu hàng năm giảm 4-5%). Hàng ngàn hộ nghèo sinh sống tại xã, thôn bản đặc biệt khó khăn đã được giải quyết tình trạng thiết thiếu về đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt theo điều kiện cụ thể của từng tiểu vùng.
.svg){kind=icon}
