Lộ trình rõ ràng, quyết tâm cực lớn

Hồi tháng 2/2025, Tỉnh ủy Thái Nguyên đã ban hành nghị quyết chuyên đề về phát triển ngành Chè giai đoạn 2025 - 2030. Nghị quyết đặt mục tiêu trong 5 năm tới, Thái Nguyên sẽ nâng diện tích trồng chè lên 24.500 ha; đưa sản lượng chè búp tươi đạt 300.000 tấn/năm.

Trong đó, đến năm 2028 (tức là 3 năm tới đây), Thái Nguyên phải có ít nhất 250 sản phẩm trà (chè sau chế biến) được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 - 5 sao, trong đó có ít nhất 6 sản phẩm trà đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao; 100% sản phẩm trà và sản phẩm từ chè được thương mại điện tử trên các nền tảng số.

Đáng chú ý, Nghị quyết phát triển ngành Chè giai đoạn 2025 - 2030 của tỉnh Thái Nguyên sẽ phục vụ phát triển toàn diện kinh tế toàn diện cho địa phương, một trong các hợp phần xây dựng nông thôn mới.

W-z6755050199425_175d80ad7740820472315eb0fb6cdaf7.jpg
Ông Tạ Văn Lộc, Tổng Biên tập Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên chia sẻ về tham vọng đưa cây chè thành "cây tỷ đô" của địa phương.

Đặc biệt, Nghị quyết chỉ rõ đến năm 2030, Thái Nguyên quyết tâm đưa cây chè thành "cây tỷ đô", phấn đấu tổng giá trị sản phẩm thu được từ cây chè đạt 25.000 tỷ đồng trên mỗi ha (hiện doanh thu từ cây chè của Thái Nguyên đang đạt hơn 500 triệu đồng/ha). Một tham vọng rất đáng để phấn đấu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Thái Nguyên, đi kèm đó là lộ trình thời gian và quyết tâm cực lớn của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân nơi đây.

Nghị quyết phát triển ngành Chè của Thái Nguyên càng có thêm dư địa phát triển, khi từ 1/7/2025 vừa qua, hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn chính thức tái hợp (trước đây có tên là tỉnh Bắc Thái) với danh xưng tỉnh Thái Nguyên. Không còn quá lo lắng về diện tích trồng chè bị bó hẹp, những lợi thế về tiềm năng du lịch sinh thái cũng chính là thế mạnh của Thái Nguyên sẽ được cộng hưởng và bổ trợ cho nhau. Tuy nhiên, để giữ được phẩm vị của trà Thái Nguyên thì 4 vùng lõi trồng chè – cũng chính là “tứ đại danh trà” - vẫn phải giữ vai trò trung tâm.

4 vùng lõi chuyên trồng chè của Thái Nguyên gồm: Tân Cương, La Bằng, Trại Cài và Khe Cốc. Điểm chung của 4 địa phương này là đều được hưởng khí hậu ôn hòa của sườn Đông dãy Tam Đảo, nơi có thổ nhưỡng tốt nhất để trồng chè, nơi có được những điều kiện tối ưu nhất để các giống chè (bản địa và du nhập) có thể cùng sinh trưởng và phát triển, nơi những giống chè quý bảo tồn được nguồn gen và tính đa dạng sinh học vốn có. 

Định vị danh xưng “đệ nhất danh trà”

Chia sẻ thêm về lộ trình và quyết tâm của tỉnh Thái Nguyên, ông Tạ Văn Lộc, Giám đốc Trung tâm Thông tin, Tổng Biên tập Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên cho biết: Để đưa cây chè từ “cây xóa đói giảm nghèo” của địa phương trở thành “cây làm giàu, có thu nhập cao” thì tỉnh Thái Nguyên còn rất nhiều việc phải làm. 

“Về cơ bản chè Thái Nguyên từ lâu đã khắc sâu trong ký ức người Việt như biểu tượng của tinh túy đất trời miền trung du. Tuy nhiên, trà ngon không tự thành danh và để nâng được doanh thu từ mỗi ha chè từ hơn 500 triệu đồng hiện nay lên được 1 tỷ đồng là việc không hề dễ dàng. Khát vọng tỷ đô thì rõ rồi, nhưng nếu chỉ trông chờ vào bán trà khô (dù ngon thượng hạng đến mấy) thì vẫn là chưa đủ. Đi cùng với các sản phẩm về trà, đó còn là du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, là phát triển thương hiệu để nâng cao giá trị…”, ông Lộc chia sẻ thêm.

W-z6755084836012_1808f38e3e7d05f6ed88a25e832ae803.jpg
Phát triển du lịch với sản xuất chè, khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, trải nghiệm trà để nâng cao giá trị thương hiệu chè Thái Nguyên là 1 trong 4 giải pháp của tỉnh.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường Thái Nguyên, năm 2024, diện tích trồng chè toàn tỉnh đạt trên 22,2 nghìn ha, sản lượng chè búp tươi đạt trên 272,8 nghìn tấn. Chè Thái Nguyên đã góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; xây dựng được thương hiệu tại các thị trường trong và ngoài nước. Mặc dù giá trị từ cây chè mang lại năm sau cao hơn năm trước, nhưng mới chỉ dừng lại là cây thoát nghèo. Cụ thể, đến năm 2024, giá trị của cây chè mang lại cho Thái Nguyên mới đạt trên 13.000 tỷ đồng/ha (tăng trên 1.000 tỷ đồng so với năm 2022), nhưng để vươn lên mức 25.000 tỷ đồng/ha còn là khoảng cách khá xa.

Chính vì lẽ đó, trong nghị quyết phát triển ngành Chè, Thái Nguyên đã đề ra 4 nhóm mục tiêu cụ thể: 1- Nâng cao chất lượng sản phẩm (đến năm 2030, 70% diện tích chè của tỉnh Thái Nguyên phải đạt tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ). 2- Phát triển diện tích và sản lượng chè (đến năm 2030, diện tích chè đạt khoảng 24.500 ha, sản lượng chè búp tươi lên tới 300.000 tấn). 3-Phát triển thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ (những nơi văn hóa cà phê đã có chỗ đứng-NV) và Nhật Bản. 4- Phát triển du lịch chè như kết nối du lịch với sản xuất chè, khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, trải nghiệm trà để nâng cao giá trị thương hiệu chè Thái Nguyên.