- Việc thu phí lưu hành giao thông đường bộ là nhằm giảm phương tiện giao thông cá nhân, giảm tải mật độ phương tiện tham gia giao thông tại các thành phố lớn, từ đó kiềm chế, giảm dần ùn tắc và tai nạn giao thông.

Giải pháp kinh tế đột phá cho vấn đề giao thông

Bộ GTVT mới có giải trình việc đề nghị bổ sung phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân và phí ôtô đi vào trung tâm thành phố giờ cao điểm.

Trong những năm qua, dù đã có nhiều biện pháp để kiềm chế gia tăng, giảm dần tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông nhưng tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông vẫn diễn biến phức tạp và ngày càng trầm trọng. Trung bình mỗi năm ở nước ta có 11.929 người chết và 9.290 người bị thương do tai nạn giao thông.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này được Chính phủ báo cáo với Quốc hội tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khoá 13 là do có sự gia tăng quá nhanh về số lượng phương tiện (đặc biệt là phương tiện cá nhân) làm tăng mật độ phương tiện tham gia giao thông, vượt quá khả năng đáp ứng của hệ thống cơ sở hạ tầng.

Việc thu phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân, phí ô tô đi vào thành phố giờ cao điểm được cho là một giải pháp đột phá để giảm dần ùn tắc và tai nạn giao thông. (Ảnh VietNamNet).
Chính phủ và Bộ giao thông đã kiến nghị một loạt các giải pháp đồng bộ trước mắt và lâu dài, trong đó có việc nghiên cứu, sửa đổi bổ sung Pháp lệnh thu phí và lệ phí theo hướng bổ sung phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân và phí ô tô đi vào thành phố vào giờ cao điểm. Biện pháp này đã được Quốc tán thành tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khoá 13.

Ngày 28/12/2011, Bộ GTVT chính thức có tờ trình gửi Thủ tướng chính phủ, đề nghị Thủ tướng chính phủ giao cho các cơ quan chức năng hoàn chỉnh hồ sơ để sớm triển khai giải pháp này.

Việc thu phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân, phí ô tô đi vào thành phố giờ cao điểm được cho là một giải pháp kinh tế cụ thể, đột phá để kiềm chế sự kiềm chế sự gia tăng, giảm dần số lượng phương tiện giao thông cá nhân, giảm tải mật độ phương tiện tham gia giao thông tại các thành phố lớn từ đó kiềm chế, giảm dần ùn tắc và tai nạn giao thông.

Bộ GTVT cũng cho rằng, đề xuất này sẽ hướng người dân vào sử dụng các loại phương tiện giao thông công cộng. Khi chi phí sử dụng phương tiện cá nhân tăng thì người dân sẽ thay thế bằng các loại phương tiện khác có chi phí thấp hơn như phương tiện công cộng. Người dân cũng sẽ được hưởng lợi từ cơ chế tiết kiệm thời gian, nhiên liệu và giảm hao mòn phương tiện khi tham gia giao thông.

Phí lưu hành có thể lên đến 50 triệu đồng/năm

Theo đề xuất này, Pháp lệnh thu phí và lệ phí sẽ được bổ sung thêm hai loại phí đó là phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân và phí ô tô đi vào thành phố giờ cao điểm.
 
Ô tô đi vào thành phố vào giờ cao điểm sẽ phải trả phí từ 30.000 - 50.000 đồng/lượt tuỳ loại xe. (Ảnh VietNamNet)
 
Đối tượng thu phí lưu hành phương tiện giao thông cá nhân đường bộ là xe mô tô và xe ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống.

Mức thu đối với xe ôtô từ 20 triệu đến 50 triệu đồng/năm, cơ quan thu phí là các Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới và Trạm quản lý vận tải cửa khẩu.

Mức thu đối với xe mô tô là từ 500 đồng/năm đến 1 triệu đồng/năm. Việc tổ chức thu được giao cho UBND cấp tỉnh quy định.

Đối tượng thu phí ôtô đi vào trung tâm thành phố giờ cao điểm là xe ôtô các loại, trong đó miễn thu đối với các loại xe công và xe bus. Dự tính giờ cao điểm buổi sáng từ 6h00 đến 8h30, buổi chiều từ 16h00 đến 19h00 (trừ ngày lễ, thứ bảy và chủ nhật).

Dự kiến mức thu là 30.000 đồng/lượt đối với xe ôtô chở người đến 7 chỗ ngồi và 50.000 đồng/lượt đối với các loại ô tô còn lại.

Phí sẽ được thu qua các trạm thu phí thông minh (tự động, không dừng), thu một lượt khi xe đi vào trung tâm thành phố.

Trước mắt sẽ tổ chức thu phí thí điểm tại 5 thành phố lớn là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ và Hải Phòng.
 
Kinh nghiệm của một số quốc gia như Anh, Singapo, Mỹ, Thụy Điển, Trung Quốc cho thấy, chính phủ các nước đều đưa ra các biện pháp để hạn chế sự gia tăng về số lượng phương tiện giao thông cá nhân.

Như Luật Hạn chế lưu lượng giao thông đường bộ năm 1998 của Anh, chính sách đấu thầu quyền đăng ký lưu hành xe ô tô cá nhân của Singapo (kết quả đấu giá quyền đăng ký xe đợt 1, tháng 12/2011 tại Singapo, để có quyền đăng kí lưu hành 1 xe ô tô loại dung tích xy lanh dưới 1.600 cm3 hoặc xe taxi, chi phí thấp nhất chủ xe phải bỏ ra là 52.392 đô la Singapo tương đương 855 triệu đồng Việt Nam); chính sách quay số may mắn để có quyền đăng ký lưu hành xe ô tô cá nhân của thành phố Bắc Kinh, Trung Quốc.
La Hoàn