Hàng chục ngàn người nuôi trong khắp cả nước hồi hộp mong chờ vì phán quyết của tòa sẽ ảnh hưởng tới số phận, tương lai của con ba ba mà họ đang nuôi!

LTS: Ngày 9/11/2012 sắp tới, Thông tư số 47/2012/TT - BNNPTNT (ký ngày 25/9/2012) "Quy định về quản lý khai thác từ tự nhiên và nuôi động vật rừng thông thường" có hiệu lực là niềm vui lớn cho cho nhiều trang trại chăn nuôi và hộ nông dân nuôi ba ba trên khắp cả nước. Từ ngày 9/11/2012 trở đi, những người nuôi và kinh doanh ba ba sẽ không còn bị pháp luật "sờ gáy" nếu cơ quan chức năng ra tay như nhiều trường hợp đã xảy ra, đỉnh điểm là vụ kiện của Công ty Tiền Hậu...

Ngày 14/9/2011, Công ty TNHH Tiền Hậu (TP.HCM) chuyên nuôi và kinh doanh ba ba trơn vận chuyển lô ba ba 608 con ra Hà Nội cung cấp cho khách hàng. Đi đến địa phận tỉnh Quảng Bình thì bị đội kiểm lâm cơ động kiểm tra, tạm giữ.

10 ngày sau, chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với những người liên quan như sau: Cá nhân giám đốc công ty và lái xe mỗi người bị phạt 250 triệu đồng! Toàn bộ lô hàng 608 con ba ba trị giá gần 200 triệu bị tịch thu. Phương tiện vận chuyển bị tạm giữ!

Sự việc trên đã gây chấn động vì hầu như địa phương nào cũng có nuôi ba ba, nhất là ở các tỉnh phía Nam với lợi thế khí hậu, là nơi nuôi ba ba tốt nhất thế giới, nuôi quanh năm, năng suất rất cao.

Và, người nuôi ba ba phải đi từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác: Công ty Tiền Hậu khiếu nại khắp nơi, không được giải quyết vì UBND tỉnh Quảng Bình luôn khẳng định tỉnh đã đúng luật!

Cuối cùng, điều không doanh nghiệp nào muốn đã xảy ra, đưa con ba ba "đáo tụng đình".

Ông Trần Đình Quyết, giám đốc công ty Tiền Hậu bộc bạch: "Việc kiện người đứng đầu một tỉnh là không dễ, nhưng tôi vẫn quyết tâm đi đến cùng. Nếu không kiện, tôi và hàng vạn nông dân sẽ phải chịu cái "vòng kim cô" của những quy định không đáng có. Con ba ba đã trở thành vật nuôi phổ biến như con gà, con vịt nên cần phải được "cởi trói" chứ!".

Ngày 20/7/2012, TAND tỉnh Quảng Bình mở phiên sơ thẩm "vụ kiện" mang tên "vụ kiện ba ba" do công ty Tiền Hậu là nguyên đơn ra xét xử.

Hàng chục ngàn người nuôi trong khắp cả nước hồi hộp mong chờ vì phán quyết của tòa sẽ ảnh hưởng tới số phận, tương lai của con ba ba mà họ đang nuôi!

Điều đáng ngạc nhiên là trong khi chờ đợi phiên tòa này, rất nhiều ý kiến của các chuyên gia, lãnh đạo các cơ quan chuyên môn của Bộ NN - PTNT lên tiếng với 2 luồng quan điểm khác nhau dù ai cũng trích dẫn các văn bản có liên quan.

Kết quả phiên tòa ngày 20/7/2012 như gáo nước lạnh dội xuống đầu những người nuôi ba ba: Tòa bác tất cả nội dung khiếu kiện của công ty Tiền Hậu, công nhận quyết định của UBND Quảng Bình là đúng pháp luật!

Ngay sau đó, ngày 16/8/2012, công ty Tiền Hậu đã kháng cáo lên tòa án tối cao.

Rồng Komono được nuôi

Tay phải và tay trái đánh nhau?

Đưa ra tấm ảnh nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười về thăm trang trại nuôi ba ba của anh với những lời khen ngợi và chúc phát triển, làm giàu cho mình và giúp bà con khác cùng làm giàu, anh Nguyễn Xuân Khu, người nuôi ba ba ở thị xã Hải Dương không thể hiểu vì sao "vụ kiện ba ba" lại như vậy. Anh lo lắng, nếu tất cả các cơ quan quản lý địa phương đều quyết định như vậy, vô hình chung, bóp chết nghề nuôi ba ba.

"Chúng tôi không hiểu vì sao Nhà nước luôn khuyến khích nông dân nuôi ba ba, nhưng cũng chính UBND tỉnh Quảng Bình lại bắt ba ba vận chuyển. Việc này chẳng khác gì tay phải và tay trái đánh nhau!", chị Trần Thị Vân, hộ nuôi ba ba ở vùng Thốt Nốt tỉnh Cần Thơ đồng cảm.

"Ở phía Nam nước ta có điều kiện nuôi ba ba rất tuyệt vời, nuôi quanh năm, năng suất cao gấp 2 - 4 lần ở Trung Quốc. Trung Quốc chỉ nuôi được vào mùa ấm, năng suất lại thua ta. Trong khi đó nhu cầu dùng ba ba làm thực phẩm và làm thuốc rất lớn. Các nước khác như Nhật, Hàn Quốc cũng rất thích ba ba. Nếu chúng ta tổ chức nuôi tốt, thì ba ba không sợ thiếu thị trường" - Ông Nguyễn Văn Hùng, người có kinh nghiệm nuôi ba ba gần 20 năm ở TP.HCM cho biết.

Ở các địa phương trong cả nước, phong trào nuôi ba ba đang phát triển mạnh mẽ. Bộ NN - PTNT vẫn thường xuyên tổ chức hội nghị, hội thảo và tập huấn cho người nuôi ba ba. Trong các Hội nghị nông dân sản xuất giỏi đều có người nuôi ba ba. Vậy mà...

"Cái bất lợi hơn các nước khác là các văn bản quản lý Nhà nước về nghề này không rõ ràng nhất quán nên rất khó" - ông Hùng nói. "Thậm chí, ngân hàng rất sợ và thường ít khi dám cho vay nuôi ba ba vì sợ liên lụy!".

Ông Dương Tiến Thể, phó vụ trưởng Vụ nuôi trồng thủy sản (Bộ NN - PTNT) cho biết: "Ba ba là động vật nuôi, không phải động vật hoang dã. Một khi Bộ NN - PTNT đã khuyến khích nuôi, tức là nó đã là loại động vật nuôi bình thường nên hoàn toàn được phép nuôi, nhân nuôi và kinh doanh. Còn quá trình vận chuyển, vì là vận chuyển sống nên phải có giấy kiểm dịch thú y để tránh mang dịch bệnh chứ không cần giấy xác nhận nguồn gốc của kiêm lâm sở tại. Đó là về mặt quản lý Nhà nước của Bộ NN - PTNT".

Tranh tụng tại phiên tòa giữa công ty Tiền Hậu và đại diện UBND tỉnh Quảng Bình xoay xung quanh việc xếp loại con ba ba là loại gì. Đại diện UBND tỉnh Quảng Bình khẳng định, ba ba là động vật rừng, động vật hoang dã, nên phải cấm. Công ty Tiền Hậu chứng minh, chưa có danh mục động vật hoang dã nào được Nhà nước ban hành nên không thể quy kết ba ba là động vật rừng.

Tuy nhiên, phán quyết của tòa án là tiếng nói của pháp luật nên công ty Tiền Hậu phải thua, đành phải nhờ tòa phúc thẩm. Hàng chục ngàn người nuôi ba ba khắp cả nước cũng đang chờ như công ty Tiền Hậu...

(Còn nữa)

Duy Chiến