Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Ihor Klymenko cho hay, Nga đã sử dụng UAV Shahed trang bị động cơ phản lực trong cuộc không kích quy mô lớn vào Kiev trong đêm 30/7, rạng sáng 31/7. 

"Thông tin ban đầu cho thấy, đó là các UAV Shahed trang bị động cơ phản lực. UAV Shahed đã được sử dụng trong nhiều cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng và đô thị ở Ukraine cũng như thủ đô Kiev”, ông Klymenko nói, đồng thời cho biết các chuyên gia đang đánh giá số lượng UAV Shahed đã được Nga triển khai.

nga ukraine uav 2.jpg
UAV Shahed-136 được Nga sử dụng khi tấn công vào Ukraine. Ảnh: npu.gov.ua

Trong khi đó, chính quyền Kiev thông báo đòn tấn công của Nga đã khiến ít nhất 15 người thiệt mạng và 135 người khác bị thương. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, các lực lượng Nga đã phóng hơn 300 UAV và 8 tên lửa vào Kiev cùng nhiều khu vực khác của nước này. 

UAV Shahed do Iran thiết kế, nhưng Nga đã tự sản xuất phiên bản Geran-2. Chúng trở thành vũ khí chủ chốt trong kho vũ khí tấn công của Nga và được đánh giá cao nhờ khả năng mang đầu đạn lớn.

Theo tình báo quân sự Ukraine, UAV Geran thường được sơn màu đen để tránh bị phát hiện vào ban đêm, có thể bay xa khoảng 2.500km, đạt tốc độ 180 km/h. 

Nga đã tăng cường sử dụng UAV Shahed kể từ cuối năm 2022, cho phép các lực lượng Moscow tấn công tầm xa với chi phí thấp hơn so với việc sử dụng tên lửa truyền thông. Kể từ đó, Nga đã liên tiếp cải tiến và hiện đại hóa UAV Shahed. Phía Ukraine tuyên bố đã bắn hạ chiếc UAV trang bị động cơ phản lực đầu tiên của Nga vào tháng 1/2024.

"Những chiếc UAV này cực kỳ nguy hiểm. Phạm vi hoạt động của chúng tương đương với UAV Geran thông thường, nhưng bay với thời gian ngắn hơn nhiều. Tôi tin rằng phía Nga đã và đang tinh chỉnh thiết kế, tăng kích thước đầu đạn, bổ sung thêm thuốc nổ, và cải thiện khả năng bay của UAV", ông Samuel Bendett, thành viên cấp cao tại Trung tâm An ninh Mỹ chia sẻ với tờ Kyiv Independent.

nga ukraine uav 1.jpg
UAV Shahed-238. Ảnh: Militarnyi

Theo Cơ quan tình báo quân sự Ukraine (HUR), UAV mới của Nga là phiên bản nâng cấp của Geran-2 chứ không phải Geran-3, phương tiện chiến đấu vẫn đang trong quá trình phát triển.

"Nga được cho có kế hoạch sản xuất khoảng 4.000 UAV Geran-2 nâng cấp vào cuối năm 2025", ông Oleh Chornyi, quyền giám đốc HUR cho biết. 

Theo các báo cáo, UAV nâng cấp của Nga dài khoảng 3,5m, sải cánh 3m, có thể bay ở độ cao hơn 9.000m và thời gian bay khoảng 2 giờ. Trong khi đó, những thông tin trước đây cho rằng UAV có tốc độ bay 520 km/h và mang đầu đạn nặng 50kg.

Trên thực tế, các hệ thống phòng không Ukraine đã phải căng mình chống chọi trước đòn không kích vào ban đêm khi Nga phóng hàng trăm UAV cùng lúc. Việc Nga sử dụng các phiên bản UAV có tốc độ bay nhanh hơn càng gia tăng áp lực cho lực lượng phòng thủ Ukraine. 

Ông Taras Chmut, CEO của Come Back Alive, một tổ chức từ thiện cung cấp vũ khí cho binh lính Ukraine, cho hay việc Nga nâng cấp các UAV Shahed diễn ra nhanh hơn so với tốc độ Ukraine nâng cấp hệ thống phòng không để chống lại các mối đe dọa. 

"Số lượng UAV Nga đang tăng nhanh hơn so với khả năng phòng thủ của Ukraine. Hơn nữa, vũ khí của Nga ngày càng tinh vi về mặt công nghệ”, ông Chmut nhận định. 

Để đối phó với Nga, Ukraine đang phát triển loại vũ khí phòng thủ mới là UAV đánh chặn. Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, nước này hiện có 10 mẫu UAV đánh chặn đang được thử nghiệm để đánh giá hiệu suất chống UAV Shahed. Song, hiện vẫn chưa rõ hiệu quả của các mẫu UAV đánh chặn này đối với UAV trang bị động cơ phản lực của Nga.

Ông Bendeett cũng nhấn mạnh, mối đe dọa từ UAV Nga đang không ngừng gia tăng, bởi UAV Geran-3 có kích cỡ lớn hơn so với Geran-2 và Nga "đang chuẩn bị sản xuất 3 nguyên mẫu cũng như dự kiến thử nghiệm ngay sau đó". Việc sản xuất hàng loạt dự kiến sẽ bắt đầu vào mùa hè năm 2026. 

Các chuyên gia nhận định, mối đe dọa từ UAV Nga đối với Ukraine sẽ sớm gia tăng, khi Moscow tăng cường sản xuất tại các trung tâm chính ở Yelabuga và Izhevsk. Nga đang cho xuất xưởng hơn 5.000 UAV tầm xa mỗi tháng, bao gồm UAV tấn công kiểu Shahed và UAV mồi nhử.

Tờ Forbes trích dẫn thông tin tình báo quân sự của Ukraine cho hay, tính đến tháng 5, sản lượng của Nga vào khoảng 2.700 UAV tấn công Geran và 2.500 UAV mồi nhử Gerbera mỗi tháng. Các con số này đánh dấu mức tăng gần gấp 5 lần kể từ mùa hè năm 2024.