Các dự án Mekong DPO do 13 địa phương Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và hai Bộ, gồm Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Giao thông Vận tải đề xuất đầu tư. Trong đó, phần lớn dự án được các địa phương đề xuất đầu tư là tuyến đường bộ ven biển để khép kín trục này cho vùng.
Sau gần một năm, với sự phối hợp của 6 ngân hàng, sự chỉ đạo của lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long và đặc biệt sau lễ công bố Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long vào tháng 6 năm 2022, công tác chuẩn bị dự án của các bộ, địa phương đã được quan tâm, thúc đẩy. Các đơn vị, các đối tác đã có các chuyến công tác, khảo sát đối với toàn bộ 16 đề xuất dự án. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với các bộ, địa phương tiến hành các thủ tục trong nước theo quy định đối với các đề xuất dự án. Đây cũng là việc thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về hiện thực hóa Quy hoạch vùng, trong đó đặt mục tiêu liên kết vùng là quan trọng, thích ứng với biến đổi khí hậu đồng thời tạo được động lực phát triển cho các địa phương.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết: “Tình trạng chung nổi lên đúng một chữ là chậm! Đây là các dự án Chính phủ muốn làm, địa phương muốn có, các nhà tài trợ ủng hộ mà sao vẫn cứ chậm… Các dự án từ lúc có ý tưởng đến nay là 7 năm mà vẫn chưa đâu vào đâu”.
Chẳng hạn, đề xuất dự án của Bến Tre, Vĩnh Long, Kiên Giang, An Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, Cần Thơ và Hậu Giang vẫn “đang trong giai đoạn lấy ý kiến các cơ quan có liên quan”. Thậm chí, một số địa phương vẫn chưa thống nhất về phương án, quy mô đầu tư, chưa được Bộ Tài Chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ các nội dung về tài chính. Do đó chưa đủ cơ sở để cơ quan chủ quản tiếp thu, hoàn thiện và Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt đề xuất dự án.
Bên cạnh đó, hai dự án xây dựng cầu Cửa Đại (nối Tiền Giang- Bến Tre) và cầu Cổ Chiên 2 (nối Bến Tre- Trà Vinh) mới được ba địa phương liên quan dự án đề xuất và huy động vốn tài trợ.
Trong cuộc họp, UBND các tỉnh, thành phố và các đối tác cùng nhìn lại bức tranh tổng thể của toàn bộ 16 đề xuất dự án, trao đổi về các vướng mắc, khó khăn, thách thức trong quá trình chuẩn bị và đề ra giải pháp tháo gỡ. Qua đó, huy động các nguồn vốn viện trợ không hoàn lại, các khoản hỗ trợ kỹ thuật để giúp trực tiếp các dự án ở các địa phương.
Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương đánh giá sau hai cuộc họp trong năm 2023 và sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương và đối tác phát triển nước ngoài, tiến độ chuẩn bị các dự án Mekong DPO đã có những chuyển biến ở nhiều cấp độ.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị các bộ, ngành liên quan phối hợp cùng với các địa phương, đối tác phát triển đẩy nhanh tiến độ các dự án.
Với một số kiến nghị của địa phương, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cũng bày tỏ chia sẻ và có một số giải đáp. Như liên quan đề nghị của Kiên Giang về cây cầu 15 tỉ - một số tiền rất nhỏ so với tổng đầu tư dự án khoảng 2.700 tỉ, Thứ trưởng đề nghị địa phương làm việc với đối tác phát triển để tìm kiếm nguồn tài trợ nhanh nhất nhằm phát huy hiệu quả tuyến đường DPO qua Kiên Giang.
Về hai cây cầu Cửa Đại và Cổ Chiên 2, Thứ trưởng đã phân tích các điều kiện về vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và 2026-2030, vốn vay ODA để địa phương cân nhắc dùng vốn ODA hay vốn trong nước…